Zmiany ustawy – ulgi i opieka doraźna

w Sejmie przyjęty został projekt ustawy zawierający istotne zmiany dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Pierwsza zmiana dotyczy kwestii udzielania ulg we wpłatach na PFRON, a druga rezygnacji z konieczności zapewnienia opieki doraźnej przez zakłady pracy chronionej.

Ustawa znajduje się obecnie na etapie prac sejmowych (po pierwszym czytaniu w komisji), a termin jej wejścia w życie jest jeszcze nieznany, jakkolwiek należy spodziewać się, że zmiany w zakresie ulg we wpłatach na PFRON wejdą w życie od przyszłego roku.

Na czym polegać będą najważniejsze różnice.

W przypadku ulg we wpłatach na PFRON całkowitej zmianie ulegnie zasada ich udzielania, gdyż dotychczasowe zapisy, nakazujące wystawiać ulgę na PFRON każdemu kontrahentowi, chyba że wyraźnie z tego zrezygnuje, zostanie odwrócona. Zgodnie z zapisami nowelizacji, ulga na PFRON będzie teraz udzielana wyłącznie na wniosek nabywcy, który będzie mógł złożyć go w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej (np. e-mailem).

Po wejściu w życie nowelizacji zasadą zatem stanie się nieudzielanie ulg przez pracodawców do tego uprawnionych, chyba że kontrahent o taką ulgę zawnioskuje, o czym oczywiście sprzedający powinien go powiadomić, jakkolwiek nie ma takiego obowiązku. Z ostrożności jednak wydaje się, że wszyscy pracodawcy, którzy dotychczas korzystali z ulg na PFRON niejako automatycznie, powinni zostać powiadomieni, że dalsze udzielanie ulg będzie zależne od złożenia przez nich wniosku. Co ważne, wniosek wystarczy złożyć jeden raz, a w kolejnych latach nie będzie potrzeby jego powielania.

Ujednolicony zostanie również termin wystawiania informacji o uldze dla uprawnionych do ulgi pracodawców, która powinna zostać wystawiona niezwłocznie, ale nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadał termin płatności za zakup. Poza tym, reszta zapisów pozostanie bez zmian jeśli chodzi o sposób naliczania, konieczność stwierdzania zakupu fakturą, jej wysokość czy obowiązek terminowej zapłaty.

Zmiana posiada jednak charakter dość rewolucyjny, gdyż faktycznie to na kupujących nakłada obowiązek zainteresowania się ulgami, a sprzedający, dotychczas zobowiązany do wystawiania ulg wszystkim swoim kontrahentom, po zmianie wystawiał będzie informacje tylko tym, którzy o to zawnioskują. Warto więc rozważyć tu sposób komunikacji z kontrahentami, którzy dotychczas korzystali z ulg i są do nich przyzwyczajeni wskazując, że po nowelizacji, bez wniosku z ich strony ulgi nie będą już udzielane (np. poprzez przesłanie informacji o zmianie i wzoru wniosku, przy czym wzór ten nie jest określony przepisami i może zostać utworzony przez sprzedającego).

Niewątpliwie zmianę tę należy ocenić pozytywnie, gdyż odejmuje pracodawcom uprawnionym do wystawiania ulg mnóstwo niepotrzebnej i czysto biurokratycznej pracy, związanej np. z wystawianiem ulg we wpłatach kontrahentom, którzy w ogóle tymi ulgami nie są zainteresowani, gdyż np. nie podlegają wpłatom na PFRON.

Jeszcze bardziej pozytywnie należy ocenić drugą z proponowanych zmian, polegającą na rezygnacji z obowiązku zapewnienia doraźnej opieki medycznej przez pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej, gdyż faktycznie przepis ten tworzy pewną fikcję. Jak słusznie zauważa ustawodawca uprawnienia pielęgniarek pracujących poza zakładami opieki zdrowotnej są obecnie tak ograniczone, że i tak w nagłych przypadkach mogą one jedynie wezwać pogotowie, co równie dobrze może uczynić chociażby odpowiednio przeszkolony pracownik. Dlatego też utrzymywanie zapisu o zapewnieniu doraźnej opieki przez zakłady pracy nie ma większego sensu, ale zakład pracy chronionej nadal powinien zapewnić specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne. Zmiana tego przepisu może wejść w życie jeszcze w tym roku.